De milieu- en veiligheidsaspecten van metaalbewerkingsvloeistoffen worden alsmaar belangrijker. Onder druk van nieuwe reglementeringen zijn smeermiddelfabrikanten over de hele wereld bezig met het vervangen van de minerale basisoliën in metaalbewerkingsvloeistoffen door natuurlijke derivaten.
Volle metaalbewerkingsvloeistoffen bevatten een basisvloeistof en verschillende soorten additieven, die typische eigenschappen van de smeermiddelen in de toepassing stimuleren. De basisvloeistoffen kunnen minerale oliën, natuuroliën of synthetische vloeistoffen zijn. Klassieke minerale oliën worden overal gebruikt als basisvloeistof omwille van de prijs en beschikbaarheid. Ondanks deze belangrijke voordelen winnen de milieu- en veiligheidsvereisten steeds meer aan belang.
Wettelijke beperkingen hebben een impact op de formulering van metaalbewerkingsvloeistoffen
Aangepaste reglementeringen en richtlijnen in de VS, China en de Europese Unie hebben een impact op het gebruik van de klassieke metaalbewerkingsvloeistoffen op basis van minerale oliën:
- de VS heeft een minimale hoeveelheid hernieuwbare inhoud vastgelegd voor een aantal productcategorieën.
- China en de EU hebben beperkingen opgelegd op het gebruik van bepaalde chemicaliën.
De publieke bezorgdheid over de veiligheids- en milieu-impact van metaalbewerkingsvloeistoffen creëert de vraag naar milieuvriendelijke producten. De producten op basis van minerale olie liggen het meest in het vizier, om verschillende redenen:
- De gezondheidsrisico’s veroorzaakt door de polycyclische aromatische koolwaterstoffen
- Blootstelling aan de mens: het risico van luchtvervuiling omdat ze dampen en nevels kunnen veroorzaken die tot ademhalingsproblemen leiden
- De afvoer- en recyclageproblemen
De nieuwe vereisten qua prestaties en verminderde blootstelling van de mens en het milieu leiden tot de ontwikkeling van biogebaseerde metaalbewerkingsvloeistoffen.
Steeds meer interesse in biologisch afbreekbare smeermiddelen
We zien vandaag steeds meer interesse in het gebruik van biologisch afbreekbare smeermiddelen. De belangrijkste redenen voor deze nieuwe interesse zijn:
- Europese en Amerikaanse landbouwverenigingen spenderen heel wat geld aan R&D in de non-foodproductie om gewasoverschotten te verkleinen.
- De overheid kwam met initiatieven om het gebruik van milieuvriendelijke producten te stimuleren bij openbare werken.
- Bedrijven bouwen aan een ‘groen’ imago.
- Voordelen van de typische eigenschappen van bio-smeermiddelen.
Sinds de jaren 80 stimuleren de Europese en Amerikaanse richtlijnen/wetgeving het gebruik van dit soort smeermiddelen in ecologisch kwetsbare omgevingen en omstandigheden.
Waarom bio-gebaseerde metaalbewerkingsvloeistoffen een goede keuze zijn
Sommige consumenten zijn niet overtuigd van bio-gebaseerde metaalbewerkingsvloeistoffen. Deze vloeistoffen zijn echter niet nieuw. Vóór de opkomst van minerale oliën waren natuuroliën de eerste keuze voor het smeren van machines en apparatuur.
Ze hebben enkele belangrijke voordelen:
- ze lossen problemen op met biologische afbreekbaarheid, blootstelling aan de mens en het milieu
- uitstekende smeereigenschappen
- hoog vlampunt
- lage verdamping
- hoge viscositeitindex (VI)
Het gebruik van dit soort smeermiddelen kan milieuproblemen oplossen en ook problemen met de productiviteit en de kwaliteit.
Ondanks alle voordelen hebben natuurvloeistoffen ook enkele zwakke punten:
- middelmatige oxidatiestabiliteit
- relatief duur
- beperkt verkrijgbaar
Minerale oliën daarentegen zijn relatief goedkoop vergeleken met natuuroliën en de zwakke smeereigenschappen kan men gemakkelijk verbeteren met additieven.
